
बेंगलोर बेलगाम प्राईड/ श्वासोच्छवासाशी संबंधित आजार’एचएमपीव्ही’ची आज तीन रुग्ण सापडले. यातील दोन बंगळुरूमध्ये आणि एक अहमदाबादमधील आहे. चीनमध्येही याच्या संक्रमणाची वाढ झाली आहे. बेंगळुरूमधील दोन प्रकरणांनंतर, कर्नाटक सरकारने एक सल्लागार जारी केला, नागरिकांना लक्षणे असल्यास सार्वजनिक ठिकाणी जाणे टाळावे आणि संक्रमणाचा धोका कमी करण्यासाठी गर्दीच्या ठिकाणी मास्क घालावे, अशी सूचना दिल्या आहेत.
बेंगळुरात आठ महिन्यांचा मुलगा आणि तीन महिन्यांच्या मुलीची विषाणूची चाचणी सकारात्मक आढळली आणि त्यांचा आंतरराष्ट्रीय प्रवासाचा कोणताही इतिहास नव्हता, असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. अहमदाबादमध्ये दोन महिन्यांच्या चिमुरडीत एचएमपीव्ही आढळून आले असून, त्याच्यावर खासगी रुग्णालयात उपचार सुरू असून त्याची प्रकृती स्थिर आहे.
दरम्यान, भारत सरकारने, लोकांना घाबरू नये असे आवाहन केले आहे. नोव्हेंबरमध्ये कोलकाता येथे सहा महिन्यांच्या बाळामध्ये एचएमपीव्हीची लागण झाल्याचे आढळून आले होते. बेंगळुरूमध्ये आढळलेल्या दोन एचएमपीव्ही प्रकरणांमध्ये ब्रॉन्कोप्न्यूमोनियाचा इतिहास होता, हा एक प्रकारचा न्यूमोनिया होता. तीन महिन्यांच्या मुलाला आधीच डिस्चार्ज देण्यात आला आहे, तर आठ महिन्यांच्या मुलाची रविवारी विषाणूची चाचणी सकारात्मक आली आणि तो बरा होत आहे.
ब्रोन्कोप्न्यूमोनिया, ज्याला श्वासनलिकांसंबंधी न्यूमोनिया देखील म्हणतात, हा एक प्रकारचा न्यूमोनिया आहे. ज्यामध्ये फुफ्फुसातील ब्रॉन्ची आणि अल्व्होली (लहान हवेच्या पिशव्या) दोन्हीचा दाह होतो. याची लक्षणे सौम्य ते गंभीर असू शकतात आणि त्यात ताप, खोकला, श्वास लागणे, जलद श्वास घेणे, घाम येणे आणि थंडी वाजून येणे, डोकेदुखी, स्नायू दुखणे, थकवा आणि भूक न लागणे यांचा समावेश होतो. केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषदेच्या देशभरातील श्वसन आजारांवर लक्ष ठेवण्यासाठी सुरू असलेल्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून, बेंगळुरूमधील दोन एचएमपीव्ही प्रकरणे अनेक श्वसन विषाणूजन्य रोगजनकांच्या नियमित देखरेखीद्वारे ओळखली गेली. कर्नाटकचे आरोग्य मंत्री दिनेश गुंडू राव यांनी सांगितले की, आठ महिन्यांच्या बाळाची प्रकृती ठीक आहे आणि त्याला मंगळवारी डिस्चार्ज दिला जाईल. ‘हा अस्तित्वात असलेला विषाणू आहे. ही पहिलीच घटना नाही. विषाणूमुळे काही विशिष्ट वर्गातील लोकांना श्वसनाच्या समस्या आहेत. हा विषाणू नेदरलँड्समध्ये 2001 मध्ये पहिल्यांदा आढळला होता,’ असे श्री. राव यांनी पत्रकारांना सांगितले.
राज्य सरकारने वैद्यकीय अधिकाऱ्यांची बैठक घेतली आणि त्यांना आयसीएमआर आणि केंद्र सरकारसोबत पुढील बैठका घेण्यास सांगितले आहे. हा संसर्ग चीनमधून आला आहे की नाही हे आम्हाला माहीत नाही. त्यांचा आंतरराष्ट्रीय प्रवासाचा इतिहास नव्हता. ते तिरुपतीहून आले होते, ते अशी माहिती त्यांनी दिली.
मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या म्हणाले, ‘दोन मुलांमध्ये एचएमपीव्ही विषाणू आढळून आला आहे. मला याची माहिती मिळताच मी दिनेश गुंडू राव यांच्याशी बोललो. त्यांनी तत्परतेने प्रतिसाद दिला, आणि त्यांनी जो निर्णय घेतला त्याची अंमलबजावणी केली जाईल. सरकार सर्व निर्णय घेईल. या रोगाचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी आवश्यक सावधगिरीचे उपाय केले जातील.’
कर्नाटकातील शाळांसाठी वेगळी सूचना जारी करण्यात आली आहे. पालकांना परिपत्रके पाठवण्यात आली असून, मुलांना हलकासा खोकला, सर्दी किंवा घसादुखीचा त्रास असला तरीही त्यांना शाळेत पाठवू नका, असे सांगण्यात आले आहे. अचूक निरीक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी गंभीर तीव्र श्वसन संक्रमण (SARI) आणि लॅब-पुष्टी इन्फ्लूएंझा प्रकरणांचे तपशीलवार रेकॉर्ड ठेवण्याचे निर्देश रुग्णालयांना देण्यात आले आहेत.
मुख्य प्रतिबंधात्मक उपाय
– खोकताना किंवा शिंकताना तोंड आणि नाक झाका
– साबणाने वारंवार हात धुवा
– लक्षणे आढळल्यास सार्वजनिक ठिकाणे टाळा
– टिश्यू पेपर किंवा रुमाल पुन्हा वापरू नका
– आजारी व्यक्तींशी जवळचा संपर्क टाळा
– टॉवेल्स आणि लिनेन सामायिक करणे टाळा
– डोळे, नाक आणि तोंडाला स्पर्श करणे कमी करा
– सार्वजनिक ठिकाणी थुंकणे टाळा
– गर्दीच्या ठिकाणी मास्क घातल्याने संक्रमणाचा धोका कमी होतो.
सरकारने स्पष्ट केले की एचएमपीव्ही हे कोविड-19 सारखे संक्रमण करण्यायोग्य नाही, बहुतेक प्रकरणे सौम्य असतात आणि त्यांना रुग्णालयात दाखल करण्याची आवश्यकता नसते.
HMPV म्हणजे काय?
HMPV मुळे सहसा सर्दीसारखी लक्षणे दिसतात, जसे की खोकला, घरघर, नाक वाहणे किंवा घसा खवखवणे. तथापि, लहान मुले, वृद्ध आणि कमकुवत रोगप्रतिकारक शक्ती असलेल्या लोकांमध्ये, विषाणूमुळे विच्छेदन होऊ शकते.
एचएमपीव्ही, सामान्यत: 11 वर्षांखालील मुलांमध्ये आढळून येते. फ्लूच्या सर्व नमुन्यांपैकी सुमारे 0.7 टक्के एचएमपीव्ही आहेत.
केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले की ते चीनमधील परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहेत, ज्यामध्ये श्वसनाच्या आजारांमध्ये झपाट्याने वाढ होत आहे, HMPV ही सर्व उपलब्ध पाळत ठेवण्याच्या चॅनेलद्वारे एक महत्त्वाची चिंता म्हणून उदयास येत आहे. गेल्या महिन्यात, चिनी अधिकार्यांनी हिवाळ्यातील आजारांचा मागोवा घेण्यासाठी एक पायलट मॉनिटरिंग सिस्टम सुरू केली, ज्यामध्ये अज्ञात उत्पत्ती असलेल्या न्यूमोनियाच्या प्रकरणांचा समावेश आहे. केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले की, ICMR आणि इंटिग्रेटेड डिसीज सर्व्हिलन्स प्रोग्राम (IDSP) नेटवर्कच्या सध्याच्या डेटावर आधारित, देशात इन्फ्लूएंझा-सदृश आजार (ILI) किंवा SARI प्रकरणांमध्ये कोणतीही असामान्य वाढ झालेली नाही. ICMR वर्षभर HMPV अभिसरणातील ट्रेंडचा मागोवा घेणे सुरू ठेवेल. जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) आधीच चालू असलेल्या उपाययोजनांची माहिती देण्यासाठी चीनमधील परिस्थितीबद्दल वेळेवर माहिती देत आहे.